Sayfa İçeriği
Makat çatlağı oluşumunda bir çok sebep olmasına rağmen en sık karşılaşılan faktör kabızlıktır. Kabızlık yaşayan insanların sert ve kalın dışkılamasıyla birlikte anüs kenarında çizik oluşmaktadır. Buna çatlak veya yırtık denilebilir, tıbbi ismiyle anal fissür’dür. Dışkılama esnasında küçük bir cam çiziği gibi oluşan yırtık, acı ve ağrı vermektedir.
İlk başlarda sadece tuvalet ihtiyacı sonrası oluşan ağrı ve acılar muayene olunup, müdahale edilmediği zaman içerisinde ilerleme göstererek gün içerisinde artış göstermektedir. Hatta bu ağrı ve acıların yanı sıra kanamalarda gözlemlenebilir. Anal fissür ilerlediği zaman dayanılmaz bir hal alabilmektedir. Rahatsızlık makat içerisinde ki iç kasın kasılması ve sertleşmesi sonucunda oluşmaktadır.
Kabızlık dışında ki diğer sebeplerini farklı bir sayfada ele aldık (bkz : https://www.makatcatlagi.net/makat-catlagi-sebepleri)
Tedavi Yöntemleri
İlaçla Makat Çatlağı Tedavisi
İlk olarak rahatsızlığın henüz yeni başladığı dönemlerde ilaçların fayda sağlayacağını belirtmekte yarar var. İlerleme göstererek kronikleşmiş olan çatlaklar için ilaç ve benzeri çözümler işe yaramamaktadır. Kişiye sadece zaman kaybettirerek aynı zamanda acılarının artmasına neden olur. Kişi eğer kabızlık sonucunda makat çatlağı oluşumuna maruz kaldıysa ilk olarak kabızlığın giderilmesi gerekmektedir.
İlaçla tedavisi çoğu zaman mümkün olabilmektedir. Fakat proktoloji alanında tecrübeli bir hekimin önerdiği ilaç ve kremleri kullanması gerekmektedir. Sıcak su oturma banyosu iyi gelir, rahatlatır. Makat bölgesine uyuşturucu özellikleri olan merhemler sürülebilir. Dışkılama bitiminde nitrogliserinli kremler kullanılabilir.
Botulinum Enjeksiyonu İle Tedavi
Makat çatlağı konusunda uygulanan ameliyatsız tedavi yöntemleri içerisinde en avantajlı ve en kolay olanı Botulinum Enjeksiyonu uygulamasıdır. Botulinum Enjeksiyonu daha çok yüz bölgesinde uygulanan bir yöntem olarak bilinsede makat bölgesinde oluşan anal fissür içinde kullanılmaktadır. Makatta kasılan kasın felç olmasını sağlayan bir ilacın enjekte edilmesi ile uygulanmaktadır.
Bu şekilde ağrı, kabızlık, anal spazm kısır döngüsü bir noktada kırılarak iyileşmesi sağlanmaktadır. Felç olmasını sağlamak deyince kafalarda mutlaka soru işareti oluşmakta ve insanlar tedirgin olmaktadır. Bu felç kişide herhangi bir probleme neden olmaz. Zaten 3-8 ay gibi bir süre zarfı içerisinde geçmektedir. Botulinum Enjeksiyonu uygulaması 1 dakika kadar kısa bir sürede yapılmaktadır.
Maddenin enjekte edilmesi ile birlikte hastada ağrılar azalarak, rahatlama söz konusu olmaktadır. Uygulamanın üzerinden 10 gün geçmesi itibariyle artık tüm yaşanan şikayetler sona ermektedir. Uygulamanın herhangi bir yan etkisi olmamakta ve seyrek olarakta görülse kontrolsüz olan gaz kaçakları ortalama 3 ay zarfında sona ermektedir.
Botulinum Enjeksiyonu tedavisinde uygulanan ilacın miktarına göre %75-95 ihtimalinde başarı sağlanmaktadır. 100 ünite uygulandığında bu oran %95’tir. Dikkat edilip, tedbir alındığında tekrar etmesi zordur fakat tekrar kabız, ishal ya da sebep olan diğer faktörler oluştuğunda tekrarlayabilir.
Nitrogliserinli Kremlerle Tedavi
Nitrogliserin pomatların makat bölgesine sürülmesi ile uygulanır. Rectogesic ismiyle Almanya’da satılmaktadır fakat Türkiye’de henüz bulunmamaktadır. Ülkemizde bu krem eczacılar tarafından hazırlanabilmektedir. Fakat bu ilaçlaru yapan eczane sayısı artık çok az olduğundan bulmak güç olabilir.
Anal dilatasyon
Makatta oluşan kas spazmını parmak kullanarak genişletmek için uygulanan eski bir yöntemdir. Uygulandığı esnada aşırı ağrı gözlemlenir ve bundan dolayı narkoz tercih edilir. Yan etkilerinin fazla olmasıyla beraber, başarı ihtimalide düşük olduğundan bu yöntem kullanılmamaktadır.
Sfinkterotomi
Klasik olarak bilinen ameliyattır. Asıl ismi Lateral İnternal Sfinkterotomi (L.İ.S) olan yöntem tüm dünyada makat çatlağı tedavisi için kullanılmaktadır. Bu yöntemin uygulanması 5-10 dakika kadar sürer. Makatta 6mm kadar bir şekilde yapılan kesi sayesinde kasılan kas gevşetilmektedir. Tedavide başarı şansı %99 kadar yüksektir. Fakat ameliyatın dezavantajı uygulama sonrasında görülen gaz ve dışkı kaçağı ile birlikte kanama görülmesidir.
Fissürektomi
Oluşan çatlak cerrahi bir şekilde kesilerek alınır. Eskiden tek kullanılmakta olan yöntem olmasına rağmen nüksetme gösterdiğinden dolayı terkedilmiş bir uygulamadır.
IDEA Klinik, İstanbul, Ankara, Antalya, İzmir ve Bursa’da bulunan toplam 6 klinik ile fissür tedavisi yapmaktadır. Makat çatlağına maruz olan kadınlar makat hastalıkları için kadın genel cerrahi uzmanına görünmek isterler. Bunun için İstanbul / Bakırköy şubemizde Op. Dr. Seher ŞİRİN tercih edilebilir.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu olan Op. Dr. Atilla KAYA 1986 yılından bu yana genel cerrahi uzmanı olarak hizmet vermektedir. Kıl dönmesi, hemoroid ve anal fissür gibi makat hastalıkları yanı sıra nasır, siğil ve ben tedavileri uygulamaktadır.