Makat Çatlağı (Anal Fissür) Tanısı ve Tedavisi Makat Çatlağı Hastalığı
Makat bölgesinde kişi tarafından hissedilen ağrı dayanılmaz bir hal aldığında ve kanama görüldüğünde doktora başvurulmak zorunda kalınır. Böyle diyoruz çünkü kişiler ağrıları hafifken ya önemsemez ya da rahatsızlığın oluştuğu bölgeden dolayı utandığı için muayene olmaya çekinir. Fakat aradan geçen zaman içerisinde sorun büyür ve şikayetlerin artmasına neden olur. Dayanılmayacak bir hale geldiğinde de kişi artık tek çareyi doktora başvurmakta bulur.
Makatta oluşan ağrı bir çok makat hastalığının ortak şikayetidir. Fakat hastalığa göre şiddet değişiklik göstermektedir. Bir çok kişi ağrılardan korktuğu için dışkılamalarını ertelemek zorunda kalsa bu tamamen engellenecek bir durum değildir. Aslında böyle yaparak kendini daha çok kabızlığa itmekte ve işi zorlaştırmaktadır.
Makat Ağrısına Sebep Olan Hastalıklar
Dediğimiz gibi makatta ağrı şikayetlerinin hissedilmesinde bir çok hastalık rol oynayabilir, şimdi bu rahatsızlıkları sıralayalım.
Anal Fissür (Makat çatlağı)
Sitemizin ana konusu olan makat çatlağı, makat hastalıklarının içerisinde en sık görülenlerden biridir. Oluşumu için bir kaç sebep sayılabilse de, en sık görülen nedeni kabızlıktır. Bu hastalık halk arasında makat yırtığı, makatta çatlak gibi isimlerle de tabir edilmektedir. Kabızlık yaşayan kişi tuvalet ihtiyacı için tuvalete oturduğunda dışkılamak amacıyla ıkınma sarfeder hiç bir zararı yok gibi görünen ıkınma aslında makat hastalıklarının bir çoğu için tam bir düşmandır. Çünkü ıkınma gösterildiğinde kabızlık yaşayan kişi sert ve büyük dışkı yapmaktadır. Çıkan bu sert dışkı anüs kenarında derin küçük bir çizik oluşmasına sebep olur. Dolayısıyla şikayetler bu dakikadan sonra başlar. Çizik oluşumundan sonra her dışkılamada acı, ağrı ve yanma şikayetleri görülür. Tabi bu hastalığın ilk evlereleri için geçerlidir, çünkü ilerleme gösterdiğinde günün bir çok zamanında bu şikayetlere maruz bırakır ve dayanılmazdır. İlk evrelerde ilgilenilmeyen hastalık 15-20 gün içerisinde kronikleşmekte ve tedavi edilmesi mecbur olan bir şekil almaktadır. Fakat kronikleşmeyen anal fissürün tedavisi ilaçla mümkün olabilmektedir. Aynı zamanda sıcak su oturma banyosu da çok iyi yarar sağlar.
Tromboze Hemoroid (Boğulmuş Basur)
Makat çatlağından daha sık görülen makat hastalıklarından biri olan basurun da oluşumunda kabızlık ve ıkınma görülmektedir. Fakat basur bilindiği gibi ağrı yapan bir rahatsızlık değildir. Ağrı yaptığı seyrek görülür. Bunun sebebi de basurdan dolayı oluşan memenin ıkınmayla birlikte kan dolması ve pıhtılaşmasından dolayıdır. Şiddetli ağrı ve şişlik olmasına sebep olur. Pıhtı boşaltıldığı taktirde rahatlama gösterir. Boşaltılmazsa kendisi patlayarak düzelme görünebilir. İç basur 4 dereceye ayrılır 1. ve 2. derece daha başlangıç aşamaları olduğu için ağrı hiç görülmez. Fakat ilerleme kaydeden 3. ve 4. hemoroid evlerinde meme dışarı çıkıp , geri girdiği zamanlarda ağrı oluşabilir. 4. evrede içeri girmeden dışarıda durduğundan makat kasları arasında sıkışır ve ağrı yapar.
Anal hematom
Türkçesi makatta pıhtı toplanmasıdır. Ağrı yapan makat hastalıklarından biridir. Kabızlıkla karşı karşıya kalan kişiler ıkınma ile dışkıladıklarından anüste ki damarlara zarar verirler ve damarın patlaması ile kan toplaması meydana gelmektedir. Biriken kan pıhtılaşır. İlk oluştuğu dönemde pıhtı boşaltılabilir. Boşaltılmazsa bir kaç gün içerisinde kendi kendine boşalır. Ağrı yapar, oturma banyoları iyi gelir.
Anal Apse
Şiddetli ağrı meydana getiren rahatsızlıklardan biridir. Dayanılmaz bir hal aldığında kişi kendini doktorda bulur. Tüm apselerde olduğu gibi bununda boşaltılması gerekir. Uzman doktorlar tarafından bu boşaltma işlemi çok küçük bir kesi uygulanarak kolayca yapılır. Bu şekilde boşaltılmayan apseler kendi kendine boşalabilir. Fakat anüsten uzak bir yer olan bağırsağın içine boşalma gösterirse daha geniş kapsamlı sıkıntılara yol açabilmektedir.
Anal Fistül
Perianal fistül probleminde çok şiddetli ağrılarla karşılaşışmaz, oturulduğunda az da olsa oluşabilir. Şiddetleniyorsa apseleşiyor anlamına gelebilir. Apsenin boşaltılması gerekmektedir boşaltılmadığı taktirde kendi kendine boşalır böylece anal fistül sorunu ortaya çıkar.
Anüs ve Bağırsak (rektum) Kanseri
Erken bir dönem de kendini ağrı ve kanama gibi belirtilerle belli eden bir rahatsızlıktır. Dolayısıyla geciktirilmemeli ve erkenden teşhis edilerek müdahale edilmelidir.
Makat Siğili (Kondilom)
Makat ve genital bölgede meydana gelen siğillere kondilom adı verilir. Türkçe olarak makat siğili şeklinde tabir edilmektedir. Bulaşıcı bir rahatsızlıktır ve tedavisi mutlaka yapılmalıdır. Siğillerin yayılması ile üzerinde yaralar oluşabilir ve bunlarda ağrı olmasına sebep olmaktadır.
Kıl Dönmesi
Saçtan veya vücuttan düşen kıl, tüy ve yabancı cisimlerin kuyruk sokumu bölgesinde cilt altına girmesi ve toplanarak yumak oluşturmasıyla meydana gelmektedir. Tam olarak makat bölgesinde oluşmaz fakat yakın olması sebebiyle belirtmek istedik.
Gülhane Askeri Tıp Fakültesi mezunu olan Op. Dr. Ergun AYGÖREN 1982 yılından bu yana genel cerrahi uzmanı olarak hizmet vermektedir. Kıl dönmesi, hemoroid ve anal fissür gibi makat hastalıkları yanı sıra nasır, siğil ve ben tedavileri uygulamaktadır.
