Daha önce değindiğimiz bir çok konunun daha iyi anlaşılabilmesi için makat çatlağı probleminin neden ve nasıl oluştuğunu ele aldık.
Şimdi kısaca makat çatlağı nedir ve neden olur başlıklarıyla başlayarak anlatmaya çalışalım.
Makat Çatlağı Nedir?
Makat çatlağı tıpta anal fissür olarak isimlendirilen ve hemoroid’ten sonra en yaygın şekilde karşılaşılan bir makat hastalığıdır. Makat yırtığı, makat çatlağı, anal fissür, fissür gibi çeşitli şekillerde tabir edilmektedir. Dolayısıyla çatlak ya da yırtık birbirinden farklı iki rahatsızlık değildir.
Makat Çatlağı Neden Olur?
İnsanlar hayatlarının belli dönemlerinde anlık, gelip geçici ya da bazı kronik sorunlarla karşılaşabilirler. Bu sorunların çoğu kişilerin kendi ihmalkâr ve tedbirsiz davranışlarından dolayı kaynaklanmaktadır.
Bazı zamanlarda ortaya çıkan ya da bazı kişilerde kronikleşen sorunlardan biri de kabızlık problemidir. Anlık ya da günübirlik karılaşan kişiler için çok büyük bir problem değilmiş gibi görünse de kabızlığı uzun süren ya da süreklilik kazanan kişiler için oldukça zordur.
Düzensiz beslenme, yanlış beslenme veya hatalı tuvalet alışkanlıkları yüzünden ortaya çıkan kabızlık dışkılama sırasında gereksinim hissettirdiği ıkınma ile birlikte makat hastalıklarının oluşumunun çoğunda rol oynamaktadır.
Hemoroid, anal fissür ve anal hematom gibi rahatsızlıkların oluşumunda rol oynayan en yaygın sebep kabızlık ve ıkınmadır.
Asla ıkınmamalısınız
Ikınmanın ne zararı olabilir ki? diye düşünebilirsiniz. Makat çatlağı neden olur konusuna bu başlıkla devam edelim. Öncelikle herhangi bir sebepten dolayı kabızlık sorunu yaşayan kişi tuvalet ihtiyacının geldiğini hissettiğinde tuvalete gitmekte ve maalesef dışkılayamamaktadır. Karın ağrısı gibi şikayeti ve aşırı derecede dışkılama hissiyatı oluştuğundan çözümü ıkınma ile bulmak ister. Kişi ıkınarak dışkıyı çıkartmak istediğinde normalden çok sert bir şekilde çıkan dışkı anüsün kenarında küçük bir cam ciziğine sebebiyet verir. Bu çiziğe çatlak ya da yırtık ismi verilmektedir.
Boyutu her ne kadar küçük olsa da verdiği ızdırap boyutundan çok daha büyüktür. Kişi her dışkılama sırasında ve tuvaletten çıktığında tarif edilemez müthişlikte acı hissetmektedir.
Makat Çatlağı Kendi Kendine Kaybolur mu?
Rahatsızlığın meydana geldiği ilk 15 gün içerisinde ilk olarak kabızlığa bir çözüm bulunmalı ve ıkınarak dışkılamaya son verilmelidir. Kasılan makat kaslarının gevşemesi açısından sıcak su oturma banyosu önerilir. Sıcak su oturma banyosunun herhangi bir sınırı yoktur. Gün içinde istenildiği kadar yapılabilir. Eğer ilk 15 gün içinde kabızlık ve ıkınma sorununa çözüm getirirseniz büyük olasılıkla makat çatlağı kendiliğinden geçecektir. Fakat 15 gün geçtiyse ne yazık ki sorun kronikleşecek ve ızdırap vermeye devam edecektir.
Kronikleşen makat çatlağının geçmesi için ise cerrahi yollarla tedavi olmak gerekir. Çünkü bu sorun ile yaşamak ciddi oranda ızdırap vericidir.
Kronikleşmiş vakalarda ameliyatla ya da ameliyatsız tedavi seçenekleri mevcuttur. Ameliyat ile yaılan tedavinin dezavantajları çoktur ve uzun süre devam eder. Fakat ameliyatsız yöntemde botox tedavisi uygulanmaktadır. Kasılan makat kaslarına enjekte edilen botox kişinin iyileşmesine olanak tanır.
Makat çatlağı ne kadar sürede iyileşir?
Botox etkisini 3-15 gün arasında gösterir. Tamamen iyileşmesi 1 ayı bulabilir. Fakat bu yöntemle yapılan tedavinin herhangi bir dezavantajı yoktur.
Ameliyatla yapılan tedavi de gaz ve dışkı kaçırma ya da çeşitli dezavantajların görülmesi mümkündür.
Gülhane Askeri Tıp Fakültesi mezunu olan Op. Dr. Ergun AYGÖREN 1982 yılından bu yana genel cerrahi uzmanı olarak hizmet vermektedir. Kıl dönmesi, hemoroid ve anal fissür gibi makat hastalıkları yanı sıra nasır, siğil ve ben tedavileri uygulamaktadır.