Makat Çatlağı (Anal Fissür) Tanısı ve Tedavisi Makat Çatlağı Hastalığı
Tıpta anal fissür, halk arasında makat çatlağı, makatta yırtılma, makatta çatlak gibi ifade edilmekte olan rahatsızlık makat bölgesinin en uzun ve şiddetli ağrılarına yol açan bir hastalıktır. Aslında toplumda basur ağrı yapan bir rahatsızlıkmış gibi biliniyor olsa da, basur yalnızca tromboze hemoroid durumunda ağrı yapan bir hastalıktır. Asıl ızdırap verici ağrılara sebep veren makat çatlağı hastalığıdır denilebilir. Özellikle dışkılama esnasında ve sonrasında bu ağrılar kendini çok daha fazla belli etmektedir.
Anal fissür rahatsızlığının ilk başladığı bir kaç hafta içerisinde yani “akut” ismi verilen evrede çok daha fazla ağrı hissedilmektedir. Özellikle dışkılama esnasında dışkının anüsten geçişinde hasta tarafından cam çiziği meydana gelmesi gibi bir acı olduğu tarif edilmektedir. Dışkılama işlemi bittiğinde acı sona ermekte ve kişi rahatlamaktadır. Makatta çatlak meydana gelmesinin bir kaç hafta sonrasında makat kaslarında ortaya çıkan kasılmaları hasta dışkılama sonrası 30 dakika – 8 saat arası ağrı ile birlikte hissetmektedir. Bu durum hastalar tarafından da makatım çok şiddetli bir şekilde ağrıyarak kasılıyor şeklinde ifade edilmektedir.
Rahatsızlık meydana geldiği ilk evrede muayene olunması ve teşhis edilmesi halinde reçete edilecek ilaçların kullanılmasıyla birlikte %50 olasılıkla düzelebilmektedir. Üzerinden bir kaç hafta geçip, kronikleşen rahatsızlıklarda ise artık ilaçların hiç bir faydası olmayarak tek çözümü tedavi olmaktır.
Makat çatlağında 1. derece kronik, 2. derece kronik şeklinde derecelendirme yoktur. Hastalık ya akut ya da kronik olarak incelenmektedir. Derecelendirme basur hastalığında söz konusu olup şikayetleri 1. dereceden 4. dereceye doğru artış göstermektedir.
Sonuç itibariyle anal fissür mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Akut döneminde ki makat çatlağı %50 olasılıkla ilaçla, kronikleşmiş olan vakalar botox veya ameliyatla tedavi edilebilmektedir. Kronikleşmeden önce erken zamanda ilaç kullanarak ve kabızlığı engelleyerek iyileşmek mümkün olabilmektedir. Yine akut döneminde ki vakaların erken iyileşebilmesi için kabızlık engellenebilir dediğimiz gibi beraberinde de sıcak su oturma banyosu yapılmalıdır.
Makat çatlağının botox kullanılarak çok kısa bir sürede ayakta tedavi edilmesi mümkündür.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi mezunu olan Op. Dr. Seher ŞİRİN 1986 yılından bu yana genel cerrahi uzmanı olarak hizmet vermektedir. Kıl dönmesi, hemoroid ve anal fissür gibi makat hastalıkları yanı sıra nasır, siğil ve ben tedavileri uygulamaktadır.
